Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

Caspium mare

  • 1 Caspium mare

    Caspium mare od. pelagus u. Caspius ōceanus (το Κάσπιον πέλαγος), das Kaspische Meer, jetzt Mare di Sala, di Bachu, C. mare b. Mela 1, 2, 1 (1. § 9). Curt. 6, 4 (12), 16: C. pelagus, Mela 1, 19, 13 (1. § 109): C. oceanus, Plin. 6, 36: u. subst. bl. Caspium, Flor. 3, 5, 31. – Dav.: A) Caspius, a, um (Κάσπιος), zum Kaspischen Meere gehörig, kaspisch, sinus, Mela u. Plin.: mons, das Grenzgebirge zwischen Armenien u. Medien u. weiterhin gegen Parthien, letzteres j. Siah - Koh (das schwarze Gebirge), Mela, in dem der berühmte Engpaß (j. der Paß Chawar u. Firuz Koh), gen. C. pylae od. portae, Plin., od. bl. Caspiae, Tac., od. C. claustra, Val. Flacc., od. C. via, Tac. (auch Caspiaca porta, Stat.): regna, das am Kasp. Meere liegende Land, Verg.: C. gens, Plin.: u. subst. Caspiī, ōrum, m. (Κάσπιοι), die Anwohner des Kaspischen Meeres, Flor., Mela u.a. – B) Caspiacus, a, um, kaspisch, porta (s. vorher no. A), Stat. silv. 4, 4, 64. – C) (v. den Anwohnern des Kaspischen Meeres) Caspiadae, ārum, m., die Kaspiaden, Val. Flacc. 6, 107. – Caspiānī, ōrum, m., die Kaspianer, Mela, 1, 2, 4 (1. § 12).

    lateinisch-deutsches > Caspium mare

  • 2 Caspium mare

    Caspium mare od. pelagus u. Caspius ōceanus (το Κάσπιον πέλαγος), das Kaspische Meer, jetzt Mare di Sala, di Bachu, C. mare b. Mela 1, 2, 1 (1. § 9). Curt. 6, 4 (12), 16: C. pelagus, Mela 1, 19, 13 (1. § 109): C. oceanus, Plin. 6, 36: u. subst. bl. Caspium, Flor. 3, 5, 31. – Dav.: A) Caspius, a, um (Κάσπιος), zum Kaspischen Meere gehörig, kaspisch, sinus, Mela u. Plin.: mons, das Grenzgebirge zwischen Armenien u. Medien u. weiterhin gegen Parthien, letzteres j. Siah - Koh (das schwarze Gebirge), Mela, in dem der berühmte Engpaß (j. der Paß Chawar u. Firuz Koh), gen. C. pylae od. portae, Plin., od. bl. Caspiae, Tac., od. C. claustra, Val. Flacc., od. C. via, Tac. (auch Caspiaca porta, Stat.): regna, das am Kasp. Meere liegende Land, Verg.: C. gens, Plin.: u. subst. Caspiī, ōrum, m. (Κάσπιοι), die Anwohner des Kaspischen Meeres, Flor., Mela u.a. – B) Caspiacus, a, um, kaspisch, porta (s. vorher no. A), Stat. silv. 4, 4, 64. – C) (v. den Anwohnern des Kaspischen Meeres) Caspiadae, ārum, m., die Kaspiaden, Val. Flacc. 6, 107. – Caspiānī, ōrum, m., die Kaspianer, Mela, 1, 2, 4 (1. § 12).

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > Caspium mare

  • 3 Caspium mare

    Caspĭum măre, = to kaspion pelagos, the Caspian Sea, Mel. 1, 2, 1; 3, 5, 3; 3, 6, 10; Plin. 6, 11, 12, § 31; Hor. C. 2, 9, 2:

    pelagus,

    Mel. 1, 19, 13:

    Caspius oceanus,

    Plin. 6, 13, 15, § 36:

    Caspium aequor,

    id. 5, 27, 27, § 97 al. —
    II.
    Hence adjj.,
    A.
    Cas-pĭus, a, um, of or belonging to the Caspian Sea, Caspian:

    sinus,

    Mel. 1, 2, 3 and 4; 3, 5, 3, 4 and 8; Plin. 2, 68, 68, § 173:

    litora,

    id. 6, 25, 29, § 112:

    mons,

    i. e. a part of Taurus, Mel. 1, 19, 13.—And as subst.: Caspĭus, ii, m. (sc. mons), Plin. 5, 27, 27, § 99;

    hence pylae or portae,

    narrow passes in the Taurus, id. 1, 15, 2; Plin. 6, 11, 12, § 30; 6, 14, 17, § 43; 6, 13, 15, § 40; Suet. Ner. 19;

    so also via,

    Tac. A. 6, 33.— And subst.: Caspĭae, ārum (sc. portae), Tac. H. 1, 6; Plin. 6, 16, 18, § 46:

    regna,

    the country on the Caspian Sea, Verg. A. 6, 798:

    tigris,

    Stat. Th. 10, 288:

    iaspis,

    Plin. 37, 8, 37, § 115:

    gens,

    the inhabitants on the Caspian Sea, id. 6, 15, 17, § 45; 6, 13, 15, § 40. —As subst.: Caspii, ōrum, m., = gens Caspia, Mel. 3, 5, 4; Plin. 6, 13, 15, § 39.—
    B.
    Caspĭāni, ōrum, m., the same people, Mel. 1, 2, 4; Curt. 4, 12.—
    C.
    Cas-pĭădae, ärum, m., the same, Val. Fl. 6, 106.—
    D.
    Caspĭăcus, a, um:

    porta = Caspia porta,

    Stat. S. 4, 4, 64.

    Lewis & Short latin dictionary > Caspium mare

  • 4 Caspiacus

    Caspĭum măre, = to kaspion pelagos, the Caspian Sea, Mel. 1, 2, 1; 3, 5, 3; 3, 6, 10; Plin. 6, 11, 12, § 31; Hor. C. 2, 9, 2:

    pelagus,

    Mel. 1, 19, 13:

    Caspius oceanus,

    Plin. 6, 13, 15, § 36:

    Caspium aequor,

    id. 5, 27, 27, § 97 al. —
    II.
    Hence adjj.,
    A.
    Cas-pĭus, a, um, of or belonging to the Caspian Sea, Caspian:

    sinus,

    Mel. 1, 2, 3 and 4; 3, 5, 3, 4 and 8; Plin. 2, 68, 68, § 173:

    litora,

    id. 6, 25, 29, § 112:

    mons,

    i. e. a part of Taurus, Mel. 1, 19, 13.—And as subst.: Caspĭus, ii, m. (sc. mons), Plin. 5, 27, 27, § 99;

    hence pylae or portae,

    narrow passes in the Taurus, id. 1, 15, 2; Plin. 6, 11, 12, § 30; 6, 14, 17, § 43; 6, 13, 15, § 40; Suet. Ner. 19;

    so also via,

    Tac. A. 6, 33.— And subst.: Caspĭae, ārum (sc. portae), Tac. H. 1, 6; Plin. 6, 16, 18, § 46:

    regna,

    the country on the Caspian Sea, Verg. A. 6, 798:

    tigris,

    Stat. Th. 10, 288:

    iaspis,

    Plin. 37, 8, 37, § 115:

    gens,

    the inhabitants on the Caspian Sea, id. 6, 15, 17, § 45; 6, 13, 15, § 40. —As subst.: Caspii, ōrum, m., = gens Caspia, Mel. 3, 5, 4; Plin. 6, 13, 15, § 39.—
    B.
    Caspĭāni, ōrum, m., the same people, Mel. 1, 2, 4; Curt. 4, 12.—
    C.
    Cas-pĭădae, ärum, m., the same, Val. Fl. 6, 106.—
    D.
    Caspĭăcus, a, um:

    porta = Caspia porta,

    Stat. S. 4, 4, 64.

    Lewis & Short latin dictionary > Caspiacus

  • 5 Caspiadae

    Caspĭum măre, = to kaspion pelagos, the Caspian Sea, Mel. 1, 2, 1; 3, 5, 3; 3, 6, 10; Plin. 6, 11, 12, § 31; Hor. C. 2, 9, 2:

    pelagus,

    Mel. 1, 19, 13:

    Caspius oceanus,

    Plin. 6, 13, 15, § 36:

    Caspium aequor,

    id. 5, 27, 27, § 97 al. —
    II.
    Hence adjj.,
    A.
    Cas-pĭus, a, um, of or belonging to the Caspian Sea, Caspian:

    sinus,

    Mel. 1, 2, 3 and 4; 3, 5, 3, 4 and 8; Plin. 2, 68, 68, § 173:

    litora,

    id. 6, 25, 29, § 112:

    mons,

    i. e. a part of Taurus, Mel. 1, 19, 13.—And as subst.: Caspĭus, ii, m. (sc. mons), Plin. 5, 27, 27, § 99;

    hence pylae or portae,

    narrow passes in the Taurus, id. 1, 15, 2; Plin. 6, 11, 12, § 30; 6, 14, 17, § 43; 6, 13, 15, § 40; Suet. Ner. 19;

    so also via,

    Tac. A. 6, 33.— And subst.: Caspĭae, ārum (sc. portae), Tac. H. 1, 6; Plin. 6, 16, 18, § 46:

    regna,

    the country on the Caspian Sea, Verg. A. 6, 798:

    tigris,

    Stat. Th. 10, 288:

    iaspis,

    Plin. 37, 8, 37, § 115:

    gens,

    the inhabitants on the Caspian Sea, id. 6, 15, 17, § 45; 6, 13, 15, § 40. —As subst.: Caspii, ōrum, m., = gens Caspia, Mel. 3, 5, 4; Plin. 6, 13, 15, § 39.—
    B.
    Caspĭāni, ōrum, m., the same people, Mel. 1, 2, 4; Curt. 4, 12.—
    C.
    Cas-pĭădae, ärum, m., the same, Val. Fl. 6, 106.—
    D.
    Caspĭăcus, a, um:

    porta = Caspia porta,

    Stat. S. 4, 4, 64.

    Lewis & Short latin dictionary > Caspiadae

  • 6 Caspiae

    Caspĭum măre, = to kaspion pelagos, the Caspian Sea, Mel. 1, 2, 1; 3, 5, 3; 3, 6, 10; Plin. 6, 11, 12, § 31; Hor. C. 2, 9, 2:

    pelagus,

    Mel. 1, 19, 13:

    Caspius oceanus,

    Plin. 6, 13, 15, § 36:

    Caspium aequor,

    id. 5, 27, 27, § 97 al. —
    II.
    Hence adjj.,
    A.
    Cas-pĭus, a, um, of or belonging to the Caspian Sea, Caspian:

    sinus,

    Mel. 1, 2, 3 and 4; 3, 5, 3, 4 and 8; Plin. 2, 68, 68, § 173:

    litora,

    id. 6, 25, 29, § 112:

    mons,

    i. e. a part of Taurus, Mel. 1, 19, 13.—And as subst.: Caspĭus, ii, m. (sc. mons), Plin. 5, 27, 27, § 99;

    hence pylae or portae,

    narrow passes in the Taurus, id. 1, 15, 2; Plin. 6, 11, 12, § 30; 6, 14, 17, § 43; 6, 13, 15, § 40; Suet. Ner. 19;

    so also via,

    Tac. A. 6, 33.— And subst.: Caspĭae, ārum (sc. portae), Tac. H. 1, 6; Plin. 6, 16, 18, § 46:

    regna,

    the country on the Caspian Sea, Verg. A. 6, 798:

    tigris,

    Stat. Th. 10, 288:

    iaspis,

    Plin. 37, 8, 37, § 115:

    gens,

    the inhabitants on the Caspian Sea, id. 6, 15, 17, § 45; 6, 13, 15, § 40. —As subst.: Caspii, ōrum, m., = gens Caspia, Mel. 3, 5, 4; Plin. 6, 13, 15, § 39.—
    B.
    Caspĭāni, ōrum, m., the same people, Mel. 1, 2, 4; Curt. 4, 12.—
    C.
    Cas-pĭădae, ärum, m., the same, Val. Fl. 6, 106.—
    D.
    Caspĭăcus, a, um:

    porta = Caspia porta,

    Stat. S. 4, 4, 64.

    Lewis & Short latin dictionary > Caspiae

  • 7 Caspiani

    Caspĭum măre, = to kaspion pelagos, the Caspian Sea, Mel. 1, 2, 1; 3, 5, 3; 3, 6, 10; Plin. 6, 11, 12, § 31; Hor. C. 2, 9, 2:

    pelagus,

    Mel. 1, 19, 13:

    Caspius oceanus,

    Plin. 6, 13, 15, § 36:

    Caspium aequor,

    id. 5, 27, 27, § 97 al. —
    II.
    Hence adjj.,
    A.
    Cas-pĭus, a, um, of or belonging to the Caspian Sea, Caspian:

    sinus,

    Mel. 1, 2, 3 and 4; 3, 5, 3, 4 and 8; Plin. 2, 68, 68, § 173:

    litora,

    id. 6, 25, 29, § 112:

    mons,

    i. e. a part of Taurus, Mel. 1, 19, 13.—And as subst.: Caspĭus, ii, m. (sc. mons), Plin. 5, 27, 27, § 99;

    hence pylae or portae,

    narrow passes in the Taurus, id. 1, 15, 2; Plin. 6, 11, 12, § 30; 6, 14, 17, § 43; 6, 13, 15, § 40; Suet. Ner. 19;

    so also via,

    Tac. A. 6, 33.— And subst.: Caspĭae, ārum (sc. portae), Tac. H. 1, 6; Plin. 6, 16, 18, § 46:

    regna,

    the country on the Caspian Sea, Verg. A. 6, 798:

    tigris,

    Stat. Th. 10, 288:

    iaspis,

    Plin. 37, 8, 37, § 115:

    gens,

    the inhabitants on the Caspian Sea, id. 6, 15, 17, § 45; 6, 13, 15, § 40. —As subst.: Caspii, ōrum, m., = gens Caspia, Mel. 3, 5, 4; Plin. 6, 13, 15, § 39.—
    B.
    Caspĭāni, ōrum, m., the same people, Mel. 1, 2, 4; Curt. 4, 12.—
    C.
    Cas-pĭădae, ärum, m., the same, Val. Fl. 6, 106.—
    D.
    Caspĭăcus, a, um:

    porta = Caspia porta,

    Stat. S. 4, 4, 64.

    Lewis & Short latin dictionary > Caspiani

  • 8 Caspii

    Caspĭum măre, = to kaspion pelagos, the Caspian Sea, Mel. 1, 2, 1; 3, 5, 3; 3, 6, 10; Plin. 6, 11, 12, § 31; Hor. C. 2, 9, 2:

    pelagus,

    Mel. 1, 19, 13:

    Caspius oceanus,

    Plin. 6, 13, 15, § 36:

    Caspium aequor,

    id. 5, 27, 27, § 97 al. —
    II.
    Hence adjj.,
    A.
    Cas-pĭus, a, um, of or belonging to the Caspian Sea, Caspian:

    sinus,

    Mel. 1, 2, 3 and 4; 3, 5, 3, 4 and 8; Plin. 2, 68, 68, § 173:

    litora,

    id. 6, 25, 29, § 112:

    mons,

    i. e. a part of Taurus, Mel. 1, 19, 13.—And as subst.: Caspĭus, ii, m. (sc. mons), Plin. 5, 27, 27, § 99;

    hence pylae or portae,

    narrow passes in the Taurus, id. 1, 15, 2; Plin. 6, 11, 12, § 30; 6, 14, 17, § 43; 6, 13, 15, § 40; Suet. Ner. 19;

    so also via,

    Tac. A. 6, 33.— And subst.: Caspĭae, ārum (sc. portae), Tac. H. 1, 6; Plin. 6, 16, 18, § 46:

    regna,

    the country on the Caspian Sea, Verg. A. 6, 798:

    tigris,

    Stat. Th. 10, 288:

    iaspis,

    Plin. 37, 8, 37, § 115:

    gens,

    the inhabitants on the Caspian Sea, id. 6, 15, 17, § 45; 6, 13, 15, § 40. —As subst.: Caspii, ōrum, m., = gens Caspia, Mel. 3, 5, 4; Plin. 6, 13, 15, § 39.—
    B.
    Caspĭāni, ōrum, m., the same people, Mel. 1, 2, 4; Curt. 4, 12.—
    C.
    Cas-pĭădae, ärum, m., the same, Val. Fl. 6, 106.—
    D.
    Caspĭăcus, a, um:

    porta = Caspia porta,

    Stat. S. 4, 4, 64.

    Lewis & Short latin dictionary > Caspii

  • 9 Caspius

    Caspĭum măre, = to kaspion pelagos, the Caspian Sea, Mel. 1, 2, 1; 3, 5, 3; 3, 6, 10; Plin. 6, 11, 12, § 31; Hor. C. 2, 9, 2:

    pelagus,

    Mel. 1, 19, 13:

    Caspius oceanus,

    Plin. 6, 13, 15, § 36:

    Caspium aequor,

    id. 5, 27, 27, § 97 al. —
    II.
    Hence adjj.,
    A.
    Cas-pĭus, a, um, of or belonging to the Caspian Sea, Caspian:

    sinus,

    Mel. 1, 2, 3 and 4; 3, 5, 3, 4 and 8; Plin. 2, 68, 68, § 173:

    litora,

    id. 6, 25, 29, § 112:

    mons,

    i. e. a part of Taurus, Mel. 1, 19, 13.—And as subst.: Caspĭus, ii, m. (sc. mons), Plin. 5, 27, 27, § 99;

    hence pylae or portae,

    narrow passes in the Taurus, id. 1, 15, 2; Plin. 6, 11, 12, § 30; 6, 14, 17, § 43; 6, 13, 15, § 40; Suet. Ner. 19;

    so also via,

    Tac. A. 6, 33.— And subst.: Caspĭae, ārum (sc. portae), Tac. H. 1, 6; Plin. 6, 16, 18, § 46:

    regna,

    the country on the Caspian Sea, Verg. A. 6, 798:

    tigris,

    Stat. Th. 10, 288:

    iaspis,

    Plin. 37, 8, 37, § 115:

    gens,

    the inhabitants on the Caspian Sea, id. 6, 15, 17, § 45; 6, 13, 15, § 40. —As subst.: Caspii, ōrum, m., = gens Caspia, Mel. 3, 5, 4; Plin. 6, 13, 15, § 39.—
    B.
    Caspĭāni, ōrum, m., the same people, Mel. 1, 2, 4; Curt. 4, 12.—
    C.
    Cas-pĭădae, ärum, m., the same, Val. Fl. 6, 106.—
    D.
    Caspĭăcus, a, um:

    porta = Caspia porta,

    Stat. S. 4, 4, 64.

    Lewis & Short latin dictionary > Caspius

  • 10 CASPIAN SEA

    [NPR]
    CASPIUM MARE (N)
    CASPIUM PELAGUS (N)

    English-Latin dictionary > CASPIAN SEA

  • 11 decido [2]

    2. dē-cido, cidī, ere (de u. cado), herab-, herunterfallen, niederfallen, zu Boden fallen, absol., od. m. ex (e) od. m. ab od. m. de u. Abl., od. m. bl. Abl. (von wo?), m. in od. ad od. intra u. Akk. u. dgl., m. per u. Akk., m. cum u. Abl., I) eig.: a) v. lebl. Subjj.: subito ac nullo propellente lumen decidit et exstinguitur, Suet.: vaginā gladius eius elapsus decidit, Val. Max. – caelo (v. einem Meteorstein), Plin.: e superiore caelo, Plin.: u. (im Bilde) occasio quasi decidit de caelo, kam ganz ungesucht, Plaut.: Victoria vento icta (durch einen Windstoß) de podio decidit, Spart.: pars maior missilium (der ausgeworfenen Geschenke) intra popularia deciderat, Suet.: e basi statuae triumphalis titulus excussus vi procellae in monumentum proximum decidit, Suet.: gladius e manu elapsus in mediam cohortem hostium decidit, Iustin.: metentibus (den M.) cruentas spicas in corbem decidisse, Val. Max. So nun bes.: α) v. Blitze, niederfallen, einschlagen, fulmen decidens, Spart.: ab ipso (Iove) decidunt fulmina, Arnob.: decidit fulmen in lacum, Suet., in castra alcis, Frontin. – β) v. Gewande, von der Schulter herabfallen, si paulum progressis decidat toga, Quint.: sumenti virilem togam tunica lati clavi resuta ex utraque parte ad pedes decidit, Suet. – γ) v. Flüssigkeiten (Regen, Tau- od. Wassertropfen, Gewässern, Tränen), si decidit imber, Hor.: decidentium aquarum sonus, Frontin. – vidi guttas e flore cruentas decidere, Ov.: decidens ab Alpibus Rhenus, Mela: amnis per uberrima arva decidens, Mela. – lacrimae in ora decidunt, Auct. consol. ad Liv.: fluvii, qui in nostrum mare decidunt, Mela: fons in Larium lacum decidit, Plin. ep.: ex quo (dorso) Asiae omnia fere flumina alia in Rubrum, alia in Caspium mare, alia in Hyrcanium et Ponticum decidunt, Curt.: Euphrates vaste decidit, Mela. – δ) von dem, was auf natürlichem Wege, von selbst od. künstlich sich trennt, sich loslöst u. abfällt, abfallen, ausfallen, si arundo (sagittae in vulnere haerentis) decidit solumque ferrum intus est, Cels. – v. Bäumen od. Pflanzen, decidunt sorbo universa folia, ceteris paulatim, Plin.: poma ex arboribus, cruda si sunt, vix evelluntur, si matura et cocta, decidunt, Cic.: arborum aliis decidunt folia, aliae sempiternā comā virent, Plin.: decidunt arbore glandes, Ov.: exspectatur, ut decidat oliva, Plin.: im Bilde, vera gloria radices agit atque etiam propagatur; ficta omnia celeriter tamquam flosculi decidunt, Cic. de off. 2, 43. – v. tier. Körper, cataplasma decidit, Cels.: crustae decidunt, Cels.: comae decidunt (im Alter), Hor.: dens decidit, dentes postremi decidunt, Plin.: pedes decidunt, fallen od. sterben ab, Cels.: capita omnibus simul statuis deciderunt, Suet.: equo dentes decidunt, Plin.: pennae, pavoni quae deciderant, Phaedr.: omnis fructus (= lana) iam illis (ovibus) decidit, Plaut. – ε) v. Bergen, Gebäuden, niederfallen, niederstürzen, einfallen, montium decidentium moles, Plin. ep. 8, 17, 3: celsae graviore casu decidunt turres, Hor. carm. 2, 10, 10 sq.

    b) v. leb. Wesen: α) übh.: decidente equo, indem das Pf. niederstürzte, Frontin.: Camillus subito lapsu decidit, Val. Max.: u. (im Bilde) consistes aegre, nictu citius decidas, Laber. com. fr.: vide ne, dum ad cacumen pervenire contendis, cum ipsis ramis, quos comprehenderis, decidas, Curt.: dec. iuxta cubiculum eius, Suet.: dec. equo, Caes. u. Mart. od. ex equo, Plin. (vgl. unten m. in): ex superiore parte od. ex superiore loco, Cels.: ex alto, Cels.: u. bl. alto (v. Vögeln), Dict.: e summo toro, Ov.: per impluvium de tegulis, Ter. – dec. in casses, Ov.: in dolium, Iuven.: in fossam, Frontin.: in foveam, Phaedr., u. (bildl.) in hanc foveam, Lact.: in laqueos, Ov., u. (bildl.) suā sponte in hos laqueos, Lact.: in mare, Ov.: in puteum foveamque, Hor.: in praeceps, Ov.: in terram (von einem Vogel), Ov.: ex equo in terram, Nep.: acrem praedonum in turbam, Hor.: cum ponte in Tiberim, Aur. Vict. – m. Prädik.-Adi., columba decidit exanimis, Verg.: aves attonitae paventesque decidunt, Val. Max.: decido de lecto praeceps, Plaut.: vulnerato equo cum praeceps ad terram decidisset, Iustin.: vulpes inscia in puteum deciderat, Phaedr.: qui ab equo praeceps in Aleïa decidit arva, Ov. – im Bilde, ex astris dec., aus seinem Himmel fallen (= von der Höhe seiner Vergötterung herabsinken), Cic. ad Att. 2, 21, 4. – β) prägn., tot niedersinken, hinsinken, sowohl gewaltsam durch fremde Hand usw., decidit percussus ab apro, Hygin.: si decidat hostis, Stat.: Phoebeo domitus Python cum decidit arcu, Claud. – als durch Krankheit, Schicksalsfügung, in den Tod-, ins Grab sinken, hinabsinken, scriptor abhinc annos centum qui decidit, Hor.: cuncti solstitiali morbo decidunt, Plaut.: nos ubi decidimus, quo pater Aeneas, Hor.: decidit in flore iuvent(a)e, Corp. inscr. Lat. 6, 6270.

    II) übtr.: a) herabfallen, herab- od. hinabsinken, α) von etw. sich entfernend, decido toto pectore, ich entschwinde ganz aus dem Herzen (jmds.), Tibull. 3, 1, 20 (vgl. εκ θυμοῦ πεσέειν, Hom. Il. 23, 595). – decido spe, de od. ab spe, es schlägt mir eine Hoffnung fehl, es fällt mir eine H. in den Brunnen, postquam spe decidit, Suet. Oth. 5, 1: quanta de spe decidi! um welche H. bin ich ärmer! Ter. heaut. 250: postquam (Antiochus) a spe societatis Prusiae decidit, Liv. 37, 26, 1. – β) in etw. geratend, in einen Zustand verfallen, αα) in einen physischen (mediz. t. t.): ne in malum habitum corpus eius decidat, metus est, Cels.: qui ex atra bile huc (in diese Krankheit) deciderunt, Cels.: is, qui ex quartana in hydropa (Wassersucht) deciderat, Cels. – ββ) ( wie καταπίπτειν) in einen moralischen: ne oculis quidem captus in hanc fraudem tuam tam scelestam ac tam nefariam decidisti, Cic. Verr. 4, 101: fortuna, in quam deciderat (Hecuba) humili nomine accepto, Mela 2, 2, 7 (= 2. § 26).

    b) gleichs. tief hinabsinken, α) übh. durch Verfall des Vermögens, Ansehens wohin versinken, huc decidisse cuncta, ut etc., so weit sei es mit dem allgemeinen Verfall gekommen, daß usw., Tac. ann. 3, 59: nunc eo decidit (ist er so tief gesunken), ut exsul de senatore, rhetor de oratore fieret, Plin. ep. 4, 11, 1: ad eas rei familiaris angustias (in so traurige Vermögensumstände) decidit, ut etc., Suet. Claud. 9, 2: in maximis necessitatibus, ad quas libidine luxurieque deciderat, Schol. Iuven. 5, 3. – β) prägn., aus Mangel an Erfolg fallen, durchfallen, Mißerfolg haben, vom Redner, saepe illi bene cessit, saepe decidit, Sen. contr. 7. praef. § 5. – vom nachahmenden Schriftsteller, ego ab archetypo labor et decido, Plin. ep. 5, 10 (15), 1. – vom Feldherrn, non enim virtute hostium, sed perfidiā amicorum decidi, Nep. Eum. 11, 5. – / vulg. Pers.-Form decisimus, Grom. vet. 362, 13.

    lateinisch-deutsches > decido [2]

  • 12 decido

    1. dē-cīdo, cīdī, cīsum, ere (de u. caedo), I) abhauen, abschneiden, wegschneiden, A) eig., Glieder des tier. (bes. menschl.) Körpers, aures, Tac.: caput (alcis), Sen. rhet. u. Vell.: collum, Plaut.: nasum auresque, Liv.: aliquid ex iuba, Sen.: pennas, beschneiden, Hor.: superiorem partem tunicae (des Sackes einer Geschwulst), Cels. – oder Zweige usw., malleolum, Plin.: taleas oleagineas, Cato: decisa frondibus folia, Mela: d. folia arboribus, Plin.: falce filicem, Plin.: vitem ad terram (an od. über der E.), Col.: silvas, abtreiben, Plin.: quercus biennio tardius quam castanea deciditur, Col. – im Bilde, ego pol istam aliquo vorsum tragulam decidero, dieses (auf mich abgesendete) Geschoß will ich schon irgend wo loswerden, d.i. mit diesem Angriffe (diesen Ränken) will ich schon fertig werden, Plaut. Casin. 297. – B) übtr., einen vorliegenden Gegenstand kurz abtun, abmachen, a) ein obliegendes Geschäft u. dgl., post decisa negotia, Hor.: post decisa quae obvenissent negotia, Suet.: hoc loco praeter nomen cetera propriis decisa sunt verbis, mit eig. W. abgetan = kurz u. bündig ausgedrückt, Quint. 8, 6, 47 (vgl. 7, 1, 44: in ceteris defunctus est propriis verbis). – b) eine schwebende, noch nicht ausgemachte Sache kurz abtun, fest abmachen, zum Abschluß bringen, ausgleichen, durch ein Abkommen ohne weiteres entschei-
    ————
    den, α) m. Acc., rem, zB. res ad istum defertur et istius more deciditur, Cic.: quibus omnibus rebus actis atque decisis producuntur e carcere, Cic.: res transactione decisa, ICt. – m. cum u. Abl., improbissimis recuperatoribus conflictari malle, quam quidquam cum isto suā voluntate decidere, irgend ein Abkommen treffen, Cic. – m. Abl. des Preises, magno tu tuam partem decidisti, hast für deinen Anteil ein Abkommen um od. gegen einen hohen Preis getroffen, Cic. – β) mit folg. indir. Fragesatz od. Absichtssatz, decidis statuisque tu, quid iis ad denarium solveretur, Cic. – m. per u. Akk., per te, C. Aquili, decidit P. Quinctius, quid liberis eius dissolveret, Cic. – m. cum u. Abl., cum propinquis suis decidit, ne reos facerent, Cic. – m. Abl. des Preises, quod, si quid adversi rei publicae imminebat, suā esset calamitate decisum, daß es damit durch das Unglück in seinem Hause abgetan wäre, es dabei mit dem U. s. H. sein Bewenden gehabt hätte, Aur. Vict. de vir. ill. 56, 4. – γ) absol. = die Sache (den Handel) abmachen, abtun, abschließen, nicht weiter verfolgen, ohne weiteres entscheiden, ein Abkommen (eine Abkunft) treffen, sich abfinden, mit de u. Abl., de rebus rationibusque societatis omnibus, Cic.: de sua parte, Cic.: de iure patriae, Iustin. – m. cum od. sine u. Abl., cum reo transigere, post cum accusatore decidere, Cic.: cum Chrysogono transigere atque decidere, Cic.: sine me
    ————
    cum Flavio decidisti, Cic.: Flavium cum Fannio de Panurgo decidisse, qui nihil transegit, Cic.: inde ad Taurum cogitabam, ut cum Moraegene signis collatis, si possem, de servo tuo deciderem, um gegen M. (einen Räuberhauptmann) in offener Feldschlacht womöglich einen entscheidenden Schlag wegen deines (entlaufenen) Sklaven zu tun, Cic. – mit pro u. Abl., pro se, Cic.: cum Flavio pro societate, Cic.: ne pro libertate decidat (Chamade schlage), sed omnia experiatur, Sen. – m. Abl. des Preises, cum civitatibus pretio, Cic.: cum patrono pecuniā, ICt.: in iugera singula ternis medimnis, Cic. – mit apud se u. folg. ut u. Konj., apud me ipse decidi (ich bin mit mir ins reine gekommen); ut soloecismis non erubescerem, Sulp. Sev. vit. S. Mart. praef. § 5. – II) abprügeln, alqm verberibus, Hadrian. imp. bei Callistr. dig. 47, 21, 2 extr. – Vulg. Perf.-Form decisimus, Gromat. vet. 362, 13.
    ————————
    2. dē-cido, cidī, ere (de u. cado), herab-, herunterfallen, niederfallen, zu Boden fallen, absol., od. m. ex (e) od. m. ab od. m. de u. Abl., od. m. bl. Abl. (von wo?), m. in od. ad od. intra u. Akk. u. dgl., m. per u. Akk., m. cum u. Abl., I) eig.: a) v. lebl. Subjj.: subito ac nullo propellente lumen decidit et exstinguitur, Suet.: vaginā gladius eius elapsus decidit, Val. Max. – caelo (v. einem Meteorstein), Plin.: e superiore caelo, Plin.: u. (im Bilde) occasio quasi decidit de caelo, kam ganz ungesucht, Plaut.: Victoria vento icta (durch einen Windstoß) de podio decidit, Spart.: pars maior missilium (der ausgeworfenen Geschenke) intra popularia deciderat, Suet.: e basi statuae triumphalis titulus excussus vi procellae in monumentum proximum decidit, Suet.: gladius e manu elapsus in mediam cohortem hostium decidit, Iustin.: metentibus (den M.) cruentas spicas in corbem decidisse, Val. Max. So nun bes.: α) v. Blitze, niederfallen, einschlagen, fulmen decidens, Spart.: ab ipso (Iove) decidunt fulmina, Arnob.: decidit fulmen in lacum, Suet., in castra alcis, Frontin. – β) v. Gewande, von der Schulter herabfallen, si paulum progressis decidat toga, Quint.: sumenti virilem togam tunica lati clavi resuta ex utraque parte ad pedes decidit, Suet. – γ) v. Flüssigkeiten (Regen, Tau- od. Wassertropfen, Gewässern, Tränen), si decidit imber, Hor.: deciden-
    ————
    tium aquarum sonus, Frontin. – vidi guttas e flore cruentas decidere, Ov.: decidens ab Alpibus Rhenus, Mela: amnis per uberrima arva decidens, Mela. – lacrimae in ora decidunt, Auct. consol. ad Liv.: fluvii, qui in nostrum mare decidunt, Mela: fons in Larium lacum decidit, Plin. ep.: ex quo (dorso) Asiae omnia fere flumina alia in Rubrum, alia in Caspium mare, alia in Hyrcanium et Ponticum decidunt, Curt.: Euphrates vaste decidit, Mela. – δ) von dem, was auf natürlichem Wege, von selbst od. künstlich sich trennt, sich loslöst u. abfällt, abfallen, ausfallen, si arundo (sagittae in vulnere haerentis) decidit solumque ferrum intus est, Cels. – v. Bäumen od. Pflanzen, decidunt sorbo universa folia, ceteris paulatim, Plin.: poma ex arboribus, cruda si sunt, vix evelluntur, si matura et cocta, decidunt, Cic.: arborum aliis decidunt folia, aliae sempiternā comā virent, Plin.: decidunt arbore glandes, Ov.: exspectatur, ut decidat oliva, Plin.: im Bilde, vera gloria radices agit atque etiam propagatur; ficta omnia celeriter tamquam flosculi decidunt, Cic. de off. 2, 43. – v. tier. Körper, cataplasma decidit, Cels.: crustae decidunt, Cels.: comae decidunt (im Alter), Hor.: dens decidit, dentes postremi decidunt, Plin.: pedes decidunt, fallen od. sterben ab, Cels.: capita omnibus simul statuis deciderunt, Suet.: equo dentes decidunt, Plin.: pennae, pavoni quae deciderant, Phaedr.: omnis fructus (= lana) iam illis (ovibus)
    ————
    decidit, Plaut. – ε) v. Bergen, Gebäuden, niederfallen, niederstürzen, einfallen, montium decidentium moles, Plin. ep. 8, 17, 3: celsae graviore casu decidunt turres, Hor. carm. 2, 10, 10 sq.
    b) v. leb. Wesen: α) übh.: decidente equo, indem das Pf. niederstürzte, Frontin.: Camillus subito lapsu decidit, Val. Max.: u. (im Bilde) consistes aegre, nictu citius decidas, Laber. com. fr.: vide ne, dum ad cacumen pervenire contendis, cum ipsis ramis, quos comprehenderis, decidas, Curt.: dec. iuxta cubiculum eius, Suet.: dec. equo, Caes. u. Mart. od. ex equo, Plin. (vgl. unten m. in): ex superiore parte od. ex superiore loco, Cels.: ex alto, Cels.: u. bl. alto (v. Vögeln), Dict.: e summo toro, Ov.: per impluvium de tegulis, Ter. – dec. in casses, Ov.: in dolium, Iuven.: in fossam, Frontin.: in foveam, Phaedr., u. (bildl.) in hanc foveam, Lact.: in laqueos, Ov., u. (bildl.) suā sponte in hos laqueos, Lact.: in mare, Ov.: in puteum foveamque, Hor.: in praeceps, Ov.: in terram (von einem Vogel), Ov.: ex equo in terram, Nep.: acrem praedonum in turbam, Hor.: cum ponte in Tiberim, Aur. Vict. – m. Prädik.-Adi., columba decidit exanimis, Verg.: aves attonitae paventesque decidunt, Val. Max.: decido de lecto praeceps, Plaut.: vulnerato equo cum praeceps ad terram decidisset, Iustin.: vulpes inscia in puteum deciderat, Phaedr.: qui ab equo praeceps in Aleïa decidit arva, Ov. – im Bilde, ex astris
    ————
    dec., aus seinem Himmel fallen (= von der Höhe seiner Vergötterung herabsinken), Cic. ad Att. 2, 21, 4. – β) prägn., tot niedersinken, hinsinken, sowohl gewaltsam durch fremde Hand usw., decidit percussus ab apro, Hygin.: si decidat hostis, Stat.: Phoebeo domitus Python cum decidit arcu, Claud. – als durch Krankheit, Schicksalsfügung, in den Tod-, ins Grab sinken, hinabsinken, scriptor abhinc annos centum qui decidit, Hor.: cuncti solstitiali morbo decidunt, Plaut.: nos ubi decidimus, quo pater Aeneas, Hor.: decidit in flore iuvent(a)e, Corp. inscr. Lat. 6, 6270.
    II) übtr.: a) herabfallen, herab- od. hinabsinken, α) von etw. sich entfernend, decido toto pectore, ich entschwinde ganz aus dem Herzen (jmds.), Tibull. 3, 1, 20 (vgl. εκ θυμοῦ πεσέειν, Hom. Il. 23, 595). – decido spe, de od. ab spe, es schlägt mir eine Hoffnung fehl, es fällt mir eine H. in den Brunnen, postquam spe decidit, Suet. Oth. 5, 1: quanta de spe decidi! um welche H. bin ich ärmer! Ter. heaut. 250: postquam (Antiochus) a spe societatis Prusiae decidit, Liv. 37, 26, 1. – β) in etw. geratend, in einen Zustand verfallen, αα) in einen physischen (mediz. t. t.): ne in malum habitum corpus eius decidat, metus est, Cels.: qui ex atra bile huc (in diese Krankheit) deciderunt, Cels.: is, qui ex quartana in hydropa (Wassersucht) deciderat, Cels. – ββ) ( wie καταπίπτειν) in einen moralischen: ne oculis quidem captus in hanc fraudem
    ————
    tuam tam scelestam ac tam nefariam decidisti, Cic. Verr. 4, 101: fortuna, in quam deciderat (Hecuba) humili nomine accepto, Mela 2, 2, 7 (= 2. § 26).
    b) gleichs. tief hinabsinken, α) übh. durch Verfall des Vermögens, Ansehens wohin versinken, huc decidisse cuncta, ut etc., so weit sei es mit dem allgemeinen Verfall gekommen, daß usw., Tac. ann. 3, 59: nunc eo decidit (ist er so tief gesunken), ut exsul de senatore, rhetor de oratore fieret, Plin. ep. 4, 11, 1: ad eas rei familiaris angustias (in so traurige Vermögensumstände) decidit, ut etc., Suet. Claud. 9, 2: in maximis necessitatibus, ad quas libidine luxurieque deciderat, Schol. Iuven. 5, 3. – β) prägn., aus Mangel an Erfolg fallen, durchfallen, Mißerfolg haben, vom Redner, saepe illi bene cessit, saepe decidit, Sen. contr. 7. praef. § 5. – vom nachahmenden Schriftsteller, ego ab archetypo labor et decido, Plin. ep. 5, 10 (15), 1. – vom Feldherrn, non enim virtute hostium, sed perfidiā amicorum decidi, Nep. Eum. 11, 5. – vulg. Pers.-Form decisimus, Grom. vet. 362, 13.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > decido

  • 13 pernavigo

    Латинско-русский словарь > pernavigo

  • 14 prohibeo

    buī, bitum, ēre [ pro + habeo ]
    1) удерживать, удалять (aliquem aliquā re или ab aliquā re Cs etc.); держать на расстоянии, отбивать нападение, отражать ( praedōnes ab insulā C)
    2) не давать (p. hostem rapinis C); защищать, ограждать, предохранять (rem publicam a periculo C; cives calamitateC)
    3)
    а) препятствовать, мешать, запрещать (aliquem abire C; lex prohĭbet aliquid C)
    б)
    4) избегать, не допускать ( prohibenda est ira in puniendo C); предупреждать, предотвращать ( seditiones Sl)
    5) отказывать (aliquem sepulturā rhH., QC)
    p. aliquem aditu O и alicui aditum bAfr — закрывать кому-л. доступ

    Латинско-русский словарь > prohibeo

  • 15 SKERA

    * * *
    (sker; skar, skárum; skorinn), v.
    1) to cut (þeir skáru böndin);
    skera e-n á háls, to cut one’s throat (Karkr þræll skar hann á háls);
    skera út ór, to cut right through;
    2) to slaughter (skera sauði, kálf, kið, dilk, geldinga);
    3) to shape, cut (hann skar hár hans ok negl);
    4) to cut, mow, reap (skera akr);
    5) to carve, cut out (á brúðum stólsins var skorinn Þórr, ok var þat líkneski mikit);
    6) skera e-m höfuð, to make faces at one;
    láta skapat skera, to let fate decide;
    7) with preps. and advs.:
    skera e-t af, to cut off;
    skera lítt af manni, to speak one’s mind;
    skera niðr kvikfé, to slaughter the live stock (for want of fodder);
    skera ór e-u, to decide, settle (skera ór vanda-málum);
    nú er þat vili várr, at einn veg skeri ór, that the case be settled;
    skera upp herör, þingboð, to dispatch a war-arrow, gathering-stick;
    skera upp akr, to reap a field;
    8) refl., skerast, to stretch, branch, of a fjord, valley;
    fjörðr skarst langt inn í landit, stretched far into the land;
    höfðarnir skárust á víxl, the headlands stretched across, overlapped one another;
    s. í setgeira-brœkr, to put on a mzn’s breeches;
    ef nökkut skerst í, if anything happens;
    skarst allt í odda með þeim, þat sem við bar, they fell at odds about everything that happened;
    s. ór e-u máli, to withdraw (shrink) from a cause (gangi nú allir til mín ok sveri eiða, at engi skerist ór þessu máli);
    s. undan e-u, to refuse, decline doing a thing (mun lokit okkrum samförum, ef þú skerst undan förinni);
    s. undan, to hang back (Þeir fýstu hann at sættast, en hann skarst undan).
    * * *
    sker, pret. skar, pl. skáru; subj. skæri; part. skorinn: [A. S. sceran; Engl. shear; Germ. scheren; Dan. skjære]:—to cut; skera með knífi, klippa með söxum, Str. 9; þeir skáru böndin, Fms. iv. 369; hann skar af nokkurn hlut, x. 337; s. tungu ór höfði manni, Grág. ii. 11; hann skar ór egg-farveginn ór sárinu, Þórð. 54 new Ed.; þann flekk skera ór með holdi ok blóði, Fms. ii. 188; s. á háls, Nj. 156; skera ór út ór, to cut sheer through, 244, Fms. i. 217.
    2. to slaughter, Gr. σφάττειν; skera sauði, kálf, kið, geldinga, Landn. 292, K. Þ. K. 134, Bs. i. 646, Hkr. i. 170, Sturl. i. 94, Eb. 318; hann skar síðan dilkinn, þess iðraðisk hann mest er hann hafði dilkinn skorit, Grett. 137; þá höfðu þeir skorit flest allt sauðfé, en einn hrút létu þeir lifa, 148; Þóroddr hafði þá ok skorit í bú sitt sem hann bar nauðsyn til, Eb. 316; s. gæss, Korm. 206, 208; skera niðr kvíkfé, Vápn. 30; skera af, id., Korm.; kýrin var skorin af.
    3. to cut, shape; skorinn ok skapaðan, Barl 166: of clothes, klæði skorin eða úskorin, Grág. i. 504; óskorin klæði öll, N. G. L. i. 210; var skorit um pell nýtt, Fms. vii. 197; veittú mér þat, at þú sker mér skyrtu, Auðr, Þórkatli bónda mínum … At þú skyldir s. Vesteini bróður mínum skyrtuna, Gísl. 15; skikkju nýskona, Fms. vi. 52: of the hair, þá skar Rögnvaldr jarl hár hans, en áðr hafði verit úskorit tíu vetr, ii. 189; hann hafði þess heit strengt at láta eigi s. hár sitt né kemba, fyrr en hann væri einvalds-konungr yfir Noregi, Eg. 6; hann skar hár hans ok negl, Ó. H.; ef maðr deyr með úskornum nöglum, Edda 41; s. mön á hrossum, Bjarn. 62.
    4. [Scot. shear, of reaping], to shear, cut, reap; skera akr eða slá eng, to ‘shear an acre’ or mow a meadow, Gþl. 360; ax úskorit, Gkv. 2. 22; sá akra yðra ok skera, ok planta vingarða, Stj. 644; skera korn, K. Á. 176; sær ok skerr, Gþl. 329.
    5. to carve, cut; glugg einn er á var skorinn hurðinni, Fms. iii. 148; s. jarðar-men, Nj. 227; skáru á skíði, Vsp.; var á framstafninum karls-höfuð, þat skar hann sjálfr, Fagrsk. 75; skar Tjörvi þau á knífs-skepti sínu, Landn. 248; skera fjöl, kistil, brík, as also skera út c-ð, to carve out (skurðr); skornir drekar, carved dragon-heads, Lex. Poët.; skera hluti, to mark the lots, Fms. vii. 140 (see hlutr); skera or skera upp herör, to ‘carve out,’ i. e. to despatch a war-arrow, like the Scot. ‘fiery cross,’ Eg. 9, Fms. i. 92, vi. 24, x. 388, Gþl. 82, Js. 41; s. boð, id., Gþl. 84, 370, 371.
    6. special phrases; skera e-m höfuð, to make faces at one, metaphor from carving the pole, see níð; hann rétti honum fingr ok skar honum höfuð, Grett. 117 A; skera af manni, to be blunt with one (see skafa); þarf ekki lengr yfir at hylma, né af manni at skera, Mork. 138; þú ert röskr maðr ok einarðr, ok skerr (v. l. skefr) lítt af manni, Nj. 223; skerr hann til mjök (he begs, presses hard) ef Hneitir legði leyfi til, Sturl. i. 11: allit., skapa ok s., to ‘shave and shear,’ i. e. to make short work rf a thing, decide, Eg. 732, Hrafn. 29; láta skapat skera, to let fate decide, Fms. viii. 88.
    7. skera ór, to decide, settle (ór-skurðr); biskup skerr ekki ór um skilnað, Grág. i. 328; ef eigi skera skrár ór, 7; föru-nautar hans skáru skýrt ór, Ölk. 36; þótti þá ór skorit, Ld. 74; s. ór vanda-málum, Str. 30; nú er þat vili várr, at einn veg skeri ór, to end it either way, Fb. ii. 57.
    II. reflex. to stretch, branch, of a landscape, fjord, valley; sá fjörðr skersk í landnorðr frá Steingríms-firði, Ld. 20; sá þeir at skárusk í landit inn firðir stórir, Eb. 5 new Ed.; fjörðr skarsk langt inn í landit, Krók.; höfðarnir skárusk á víxl, the headlands stretched across, overlapped one another, id.; í dal þeim er skersk vestr í fjöll, milli Múla ok Grísar-tungu, Ld. 146; vág-skorinn, a shore with many bays; skorið fjörðum, scored with many fjords; þar skersk inn haf þat er kallask Caspium mare, Stj. 72.
    2. phrases, hón skarsk í setgeira-brækr, Ld. 136; ef nokkut skersk í, happens, Gþl. 20, Fbr. 102 new Ed.; Þórðr sagði eitthvað skyldu í skerask, Þórð. 67; þat skarsk í odda með e-m, to be at odds, Fbr.
    3. to yield so much in meat and so much in tallow, of cattle when killed; skerask með tveim fjórðungum mörs, með tíu mörkum, sauðirnir skárust vel, ílla.
    4. skerask ór e-n máli, to withdraw from a cause, Nj. 191; betra hefði þér verit at renna eigi frá mágum þínum ok skerask nú eigi ór sættum, 248: skerask undan e-u. to refuse, decline, Hrafn. 12, Stj. 425, Róm. 362; ef þú skersk undan förinni, Ld. 218; ef þeir játa þessi ferð, þá mun ek eigi undan skerask, Fms. iii. 70; þeir fystu hann í at sættask, en hann skarsk undan, Nj. 250; at ek munda eigi undan s. þér at veita, 180.
    5. pass., boga-strengrinn skarsk, Fas. ii. 537; klæðin skárusk, Fms. v. 268; tré-ör skal út skerask í bygðir, Gþl. 13

    Íslensk-ensk orðabók > SKERA

  • 16 Каспийское море

    mare [is, n] Caspium

    Большой русско-латинский словарь Поляшева > Каспийское море

  • 17 Meer

    Meer, mare (im allg.). – Oceanus. mare Oceanus (das große Weltmeer). – die spiegelblanke Fläche des Meeres, maris aequor od. aequora: das hohe M., altum (im Ggstz. zur Küste oder zum Hafen): das offene und wogende Meer, salum (σάλος, im Ggstz. zum Hafen): das Mittelländische M., mare medium (das mittlere Meer, Mittelmeer übh.); im engern (in unserm) Sinne, mare nostrum od. internum od. intestinum od. (vom Meer bei Sizilien) mare Siculum: das Schwarze M., Pontus Euxinus; od. bl. Pontus (auch = die Gegend an demselben): das Adriatische Meer, mare Hadriaticum: das Etrurische Meer, mare Etruscum: das Kaspische M., mare Caspium: das Rote Meer, mare rubrum oder rubrum mare (im weit. Sinne der Alten); sinus Arabicus (in unserm Sinne): das Tote Meer, mare mortuum; lacus asphalītes. – am M. gelegen oder auf dem M. – geschehend, maritimus (Ggstz. a mari remotus): im M., marinus: jenseit des M., transmarinus.

    deutsch-lateinisches > Meer

  • 18 ruber

    ruber, bra, brum (altind. rudhirás, griech. ε-ρυθμός vgl. rūfus), rot, gerötet, rot gefärbt, rot glühend, I) im allg.: flamma, Ov.: sanguis, Hor.: sal, Plin.: crine ruber (homo), Mart.: canicula, brennend, hitzig, Hor.: equi (Aurorae), Tibull.: color ex rubro subniger, schwärzlich mit Rot vermischt, schwärzlichrot, Cels.: rubrior pilus, Plin.: ruberrimum nitrum, Cels.: uva Aminea est ruberrima, Scrib.: aequor rubrum oceani, durch den Untergang der Sonne gerötet, Verg. georg. 3, 359: rubrae leges, mit roter Aufschrift, Iuven. 14, 192. – II) als Adi. propr.: A) rubrum mare, das Rote Meer, der Arabische u. Persische Meerbusen, Cic. de nat. deor. 1, 97. Tibull. 2, 4, 30. Nep. Hann. 2, 1. Liv. 42, 52, 14 u.a. Mela 1, 10, 3 sqq. (1. § 61; 3, 71. 72. 81). Sen. nat. qu. 3. praef. § 10; 3, 29, 8 (wo Caspium et rubrum mare). Tac. ann. 2, 61. Plin. 6, 106 u. 115 163. Solin. 33, 2 u. 55, 1. Curt. 3, 2 (4), 9: mare rubrum, Liv. 36, 17, 15. Sen. de ben. 7, 2, 5. Tac. ann. 14, 25. Augustin. de civ. dei 18, 52, 1 u.a. Eutr. 8, 3: mare, quod Rubrum dixere nostri, Plin. 6, 107: poet., rubra aequora, Prop. 1, 14, 12: u. subst. bl. rubrum, Flor. 3, 5, 31. – B) Saxa rubra, ein Flecken in Etrurien, nicht weit vom Flusse Kremera, mit Steinbrüchen, Cic. Phil. 2, 77. Liv. 2, 49, 12. Tac. hist. 3, 79: dass. breves Rubrae, Mart. 4, 64, 15. – / Nbf. rubrus, Solin. 40, 23. Isid. orig. 19, 10, 3: robrus, Oribas. 2, 28 Hagen.

    lateinisch-deutsches > ruber

  • 19 ruber

    ruber, bra, brum (altind. rudhirás, griech. ε-ρυθμός vgl. rūfus), rot, gerötet, rot gefärbt, rot glühend, I) im allg.: flamma, Ov.: sanguis, Hor.: sal, Plin.: crine ruber (homo), Mart.: canicula, brennend, hitzig, Hor.: equi (Aurorae), Tibull.: color ex rubro subniger, schwärzlich mit Rot vermischt, schwärzlichrot, Cels.: rubrior pilus, Plin.: ruberrimum nitrum, Cels.: uva Aminea est ruberrima, Scrib.: aequor rubrum oceani, durch den Untergang der Sonne gerötet, Verg. georg. 3, 359: rubrae leges, mit roter Aufschrift, Iuven. 14, 192. – II) als Adi. propr.: A) rubrum mare, das Rote Meer, der Arabische u. Persische Meerbusen, Cic. de nat. deor. 1, 97. Tibull. 2, 4, 30. Nep. Hann. 2, 1. Liv. 42, 52, 14 u.a. Mela 1, 10, 3 sqq. (1. § 61; 3, 71. 72. 81). Sen. nat. qu. 3. praef. § 10; 3, 29, 8 (wo Caspium et rubrum mare). Tac. ann. 2, 61. Plin. 6, 106 u. 115 163. Solin. 33, 2 u. 55, 1. Curt. 3, 2 (4), 9: mare rubrum, Liv. 36, 17, 15. Sen. de ben. 7, 2, 5. Tac. ann. 14, 25. Augustin. de civ. dei 18, 52, 1 u.a. Eutr. 8, 3: mare, quod Rubrum dixere nostri, Plin. 6, 107: poet., rubra aequora, Prop. 1, 14, 12: u. subst. bl. rubrum, Flor. 3, 5, 31. – B) Saxa rubra, ein Flecken in Etrurien, nicht weit vom Flusse Kremera, mit Steinbrüchen, Cic. Phil. 2, 77. Liv. 2, 49, 12. Tac. hist. 3, 79: dass. breves Rubrae, Mart. 4, 64, 15. – Nbf. rubrus, Solin. 40, 23. Isid. orig. 19, 10,
    ————
    3: robrus, Oribas. 2, 28 Hagen.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > ruber

  • 20 diffundo

    dif-fundo, fūdī, fūsum, ere (dis u. fundo), gießend verbreiten, ausgießen, ausströmen lassen, refl. diff. se od. Passiv diffundi medial = sich ergießen, ausströmen, I) eig.: A) im engern Sinne, Füssiges, vina, auf mehrere Gefäße, Hor., Col. u.a.: vinum de doliis, de seriis, Col.: vinum in amphoras, in cados, ICt.: freta, Ov.: liquidum ambrosiae odorem, Verg.: diffundendo quae continuerant (den Inhalt), Frontin.: venena in alqm (v. einer Schlange), Ov.: animam in arma cruore, das Leben mit quellendem Blut auf die Rüstung verströmen, Verg. Aen. 10, 908. – refl. u. medial, medicamentum in venas se diffundit, Curt.: nisi eadem (aqua) se admixto calore liquefacta et dilapsa diffunderet, zerflösse, Cic.: sanguis per venas in omne corpus diffunditur, Cic. – v. Gewässern, quā diffunditur (mare), Mela: inde diffusus (fons), Curt.: mare Caspium in tres sinus diffunditur, Mela: unda Scamandri, quae passim rapido diffunditur Hellesponto (in den r. H.), Catull.: lacus longe lateque diffusus, Mela: quattuor in latitudinem stadia diffusum (flumen), Curt. – B) im weitern Sinne, Nicht-Flüssiges verbreiten, ausbreiten, zerstreuen, Passiv diffundi oft medial = sich verbreiten, sich ausbreiten, aliae enim radices angustius diffunduntur, ut cupressi, aliae latius, ut platani, Varro: ab eius (cornus) summo sicut palmae ramique late diffunduntur, Caes.: luce diffusā toto caelo, Cic.: tumor frigore anni contrahitur, calore diffunditur, Cels. – in omne latus diffusa flamma, Ov.: vis mali abiit late diffusa per artus, Ov. – dare comam diffundere ventis, Verg.: diffusis (mit aufgelösten) errare capillis, Ov.: Venus diffusa sinus, mit am Busen aufgelöstem Gewand, Val. Flacc. – v. Örtl., modo occurrentibus silvis via coartatur, modo latissimis pratis diffunditur et patescit, Plin. ep. 2, 17, 3: diffunditur mare latissimum iterumque contrahitur, Mart. Cap. 6. § 606. – II) übtr.: A) im allg.: mollis inertia cum tantam diffuderit imis oblivionem sensibus, Hor. – Claudia nunc a quo diffunditur (sich ausbreitet, sich verzweigt) et tribus et gens per Latium, Verg.: u. so inde doctrina se diffudit per omnes Graeciae partes, Augustin. serm. 150, 2. – di vim suam longe lateque diffundunt, Cic.: u. so error longe lateque diffusus, Cic.: Cn. Pompei sic late longeque diffusa laus, ut etc., Cic. – bella et paces longum d. in aevum, Hor.: ut prope in immensum diffundatur oratio mea, Plin. pan.: in tantum se licentiam difusisse (so!) pretiorum, Edict. Diocl. praef. p. 4. § 20 M. – B) insbes., zerstreuen, 1) = erheitern, aufheitern (Ggstz. contrahere), d. animos munere Bacchi, Ov.: d. vultum, Ov. – Passiv (wie διαχεισθαι) v. der Pers., Iuppiter diffusus nectare, Ov.: ut bonis amici quasi diffundantur et incommodis contrahantur, daß man durch das Glück des Freundes sich (sein Herz) erweitert u. durch seine Unannehmlichkeiten beengt fühlt, Cic. – 2) zerstreuen = Lust machen dem usw., iram flendo, Ov.: dolorem suum flendo, Ov. – / Ungew. Infin. Perf. difusisse, Edict. Diocl. praef. p. 4. § 20 M. (= Corp. inscr. Lat. III, 2. p. 825. § 20).

    lateinisch-deutsches > diffundo

См. также в других словарях:

  • CASPIUM Mare — instar lacus, unde dulces ei aquae, inter Caspios et hyrcanos montes est, a quibus nomen accepit. Dicitur enim et Hyrcanum mare. Strabo, l. 11. Καλεῖται δὲ αὕτη ἡ ςθάλαττα καὶ Υ῾ρκανία. Dionys. v. 50. Η῞ντε καὶ Υ῾ρκανίαν ἕτεροι διεφημίξαντο.… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • MARE Caspium — dicitur nunc mer de Sala Seu mer de Baccu et ab aliis de Chouvarezem et de Tabristan, Russis autem Gualentza moore, et a reliquis maribus omnino separatum est. Vide Hyrcanum mare …   Hofmann J. Lexicon universale

  • MARE — Gallis la mer, Hispanis el mar, Italis il mare, Germanis die zee seu meere, Anglis The sea, Russis Moore, magna est illa aquarum congeries, quae Terram interluit. Eius partes exstantiores sunt maximi eius tractus, quos tabulae et globi… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • MARE Hyrcanum — idem quod Caspium …   Hofmann J. Lexicon universale

  • ALBANUM Mare — dictum est mare Caspium, ab Albanis, qui eius oram incolunt. Plin. l. 6. c. 13. Dein per oram Albani, ut ferunt ab Iasone orti. Fauces vero eius ad mucronem ipsum Udios tenere dicit, Scythiae populos. Vide Salmas. Ibid. p. 189 …   Hofmann J. Lexicon universale

  • КАСПИЙСКОЕ МОРЕ —    • Caspium mare,          ή Κασπία θάλασσα, также Hurcanum mare, по имени живших поблизости его народов между Scythia intra Imaum, Гирканией, Атропатеной, Албанией и Северной Сарматией. По общему, еще при Эротесфене и Страбоне господствовавшему …   Реальный словарь классических древностей

  • FLUVII — α. Fluvii Russiae. Dwina quae vox Russis binarium denotat; quod fluvios Iugam, et Wuymam recipiat. Egreditur in mare Album, ad Emporia S. Michaelis, et S. Nicolai. Iuga, Furnerio Iug, similiter. Moscua, urbem Moscuam praeterlapsus, in Occam… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • TURCAE vel TURCI — TURCAE, vel TURCI vulgo Turchi, et Musulmanni, Scythiae populi teste Pomponiô, l. 1. c. ult. a quibus orti iudicantur, qui tempestate nostrâ latissime imperitant, immanissimi et crudelissimi hostes Ecclesiae Dei et Christi. Turca (inquit Faber)… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • РУССКИЙ УКАЗАТЕЛЬ СТАТЕЙ — Абант Άβας Danaus Абанты Άβαντες Абарис Άβαρις Абдера Abdera Абдулонома Абдул Abdulonymus Абелла Abella Абеллинум Abellinum Абеона Abeona Абидос или Абид… …   Реальный словарь классических древностей

  • CERAUNII — montes in Asia in Caspium pelagus obersi. Pompon. Mela, l. 1. c. 19. et l. 2. c. 3. Quin et Taurus mons in universum Graece Ceraunius dicitur. Plin. 1. 5. c. 27. Salmasive Ceraunios, et montes Caucasios, et montes Epiri, qui Acroceraunii aliter;… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • LACUS Perusinus — quem omnes antiqui Thrasimenum dixêrunt, in territiorio Perusino situs, complectitur in suo ambitu circiter 30. mill. pass. Lucidus est ac perspicuus, nec recipit alienas aquas, nec refundit suas: Insignis est huius aquae suavitas, adeo ut vivo… …   Hofmann J. Lexicon universale

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»